بُعد فراموششده
تاریخ انتشار: ۲۲ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۰۱۹۹۸
چه آثار تاریخی که به خاطر آن تخریب و یا صدمهدیدهاند چه هزینههای گزافی که مدیریت شهری هرساله مجبور میشود به خاطر ترمیم تخریب سیما و منظر شهری تخصیص دهد، اما همچنان مشکل پابرجاست و آن مورد جز نبود فرهنگ شهروندی نیست.
به گزارش خبرنگار ایمنا، گاهگاه مشاهده میشود شیشههای اتوبوسهای عمومی شکسته شدهاند، دربها و صندلیهای ورزشگاهها شکسته شدهاند، گوشی تلفنهای عمومیکندهشدهاند، بر روی درختان و نیمکتهای پارکها عباراتی به یادگار نوشتهشده است، سطلهای زباله جداشدهاند، کابلهای برق پاره شدهاند، بر روی دیوارهای سرویسهای عمومی نیز عباراتی نوشتهشده است، محافظ کیوسکهای تلفن با فندک سوزانده و سوراخ شدهاند و کودکان در تخریب اموال عمومی از یکدیگر سبقتگرفتهاند؛ این نوع رفتارهای مخرب و خشونتآمیز بهعنوان وندالیسم موردبحث و بررسی قرار میگیرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وندالیسم در زمره آن دسته از انحرافات و بزهکاریهایی است که در جامعه جدید نمود و ظهور یافته است و آن را مرضی مدرن و نوظهور دانستهاند که بهمثابه معضل فرهنگی و اجتماعی تا نیمقرن پیش مطرح نبود. امروزه در بسیاری از شهرها وندالیسم بهصورت یک مشکل فرهنگی و اجتماعی حاد مطرح است که نهتنها سلامت و امنیت جامعه را به مخاطره میاندازد، بلکه هزینههای مالی گزافی را تحمیل مالیاتدهندگان و ساکنین این شهرها میکند. برخلاف بسیاری از جرایم و انحرافات، آثار وندالیسم مشهود و پیداست.
علل فرهنگی بروز وندالیسم شهریغلامرضا فتحآبادی، دکترای پژوهشگر فرهنگی به خبرنگار ایمنا میگوید: وندالیسم در زمره انحراف و بزهکاری اجتماعی است که بهصورت عکسالعمل خصمانه و تخریب گرایانه به محیط اطراف بروز میکند و اغلب منشأ ناملایمات و شکستها در زندگی است.
وی میافزاید: نوجوانان و جوانان موجد اصلی این رفتارهای خرابکاران هستند که در اثر آن امکانات شهری نظیر: آثار هنری، نقاشیها، بناهای تاریخی، مجسمهها، فضاهای سبز، باجههای تلفن، رستورانها، هتلها، اتوبوسها و سایر در معرض تخریب قرار میگیرند.
این مدرس دانشگاه تصریح میکند: در شکلگیری این آسیب عوامل مختلف دخالت دارد، اما جامعهشناسان، معضل بیکاری، فقر اعم از معیشتی، فرهنگی و اجتماعی، احساس بیعدالتی، تبعیض، فشارهای روحی روانی، عدم وجود تفریحات سالم، حاشیهنشینی، مهاجرت، طرد اجتماعی را بیش از همه موثرمی دانند.
وی اضافه میکند: پدید وندالیسم برای ساکنین شهرهای بزرگ و پرجمعیت واقعیت تلخ و آزاردهنده است و ساکنین شهرها روزانه این آسیب را بهصورتهای مختلف مشاهده میکنند. روانشناسان اجتماعی بر این باورند که این آسیب رابطه مستقیمی با سرمایه اجتماعی دارد، بدین معنی که تعاملات اجتماعی و کم و کیفیت روابط اجتماعی در جامعه، مجموعهای از ارزشها و هنجارها را به وجود میآورند که موجب گرمی روابط اجتماعی، تعهد و احساس مسئولیت شهروندان میشود.
نقش شهروند مسئولیتپذیر در کاهش وندالیسمفتحآبادی ادامه میدهد: در این میان، اعتماد، امید، تعلق اجتماعی، پذیرش قواعد اجتماعی، مؤلفههای ارزشمند سرمایه اجتماعی هستند که درنهایت به رضایت و رفاه اجتماعی و دلبستگی و تعلق شهروندان به محیط زندگی میشود.
وی اظهار میکند: اگر چنین شرایط مساعدی در محیط شهری فراهم شود، شهروندان احساس وظیفه کرده و بافهم حقوق خود و دیگران برای صیانت از امکانات شهری میکوشند. حکمرانی خوب و برخورداری از شهروندان آگاه، قانونمدار و مشارکتجو، زمینهساز توسعه شهری است.
این جامعهشناس میافزاید: بیشک برای رسیدن به شهروند مسئولیتپذیر باید ازیک سو شاخصهای سرمایه اجتماعی در جامعه بهبود یابد و از سوی دیگر مدیریت شهری وظیفه خطیر در امر آموزش شهروندان بهویژه در حوزههای حقوق شهروندی، مشارکت اجتماعی، مهارتهای زندگی، انضباط و اخلاق شهروندی، نشاط اجتماعی، مدیریت آسیبهای اجتماعی و نهادینهسازی هنجارها و ارزشهای جامعه دارد.
وی تأکید میکند: مدیریت شهری باید بستر لازم را برای آموزش فرهنگ شهروندی و غنیسازی اوقات فراغت جوانان و نوجوانان و توسعه زیرساختهای تفریحی و مؤسسات فرهنگی فراهم کند. به میزانی که در این مسیر سرمایهگذاری گردد به همان میزان نیز ناهنجاریهای اجتماعی بهویژه گرایش به وندالیسم نیز کاهشیافته و شهروندان همنوایی بیشتری با برنامههای مدیریت شهری خواهند داشت.
فتحآبادی میگوید: در کنار بُعد آموزش فرهنگ شهروندی که از وظایف مهم مدیریت شهری است، ارتقای کیفیت طراحی فضاها و سازههای شهری، بهبود استانداردهای زندگی شهری در تمامی مناطق و محلههای شهری بهویژه در مناطق کم برخوردار، افزایش نظارت و کنترل اجتماعی در اماکن عمومی بهعنوان اصل مهم در پیشگیری از رفتارهای وندالیستی است.
غفلت از افزایش تعلق شهری در پیشگیری از وندالیسم شهریفرزاد نوابخش، دانشیار جامعهشناس فرهنگی به خبرنگار ایمنا میگوید: اگرچه آسیب شناسان اجتماعی معتقدند وندالیسم و نظیر آن به بیماری یا اختلال، نابرابریهای اجتماعی و سایر برمی گرد اما نکتهای که همیشه از آن غفلت شده است حس تعلق شهری شهروندان به آن شهر است.
وی میافزاید: بر اساس نتایج آخرین تحقیقاتی که در حوزه علل وندالیسم شهری صورت گرفته است، مشخصشده است ارتباط مستقیمی بین افزایش وندالیسم و کاهش تعلق شهری شهروندان وجود دارد درواقع شهرهایی که شهروندان آن کمترین تعلق شهری رادارند شاهد افزایش بیرویه وندالیسم شهری هستیم.
این جامعهشناس فرهنگی تصریح میکند: یکی از علل پایین بودن تعلق شهری در بین شهروندان، مهاجرت افرادی از زادگاه خود به شهر دیگر است، درواقع فرد به علل مهاجرت به شهری دیگر کمترین تعلق را به آن شهر دارد و میتواند زمینه بروز رفتارهای وندالگرایانه را در وی تقویت کند و حتی در مقیاس کوچکتر شهروند از سادهترین قوانین شهری همچون قرار دادن زبالههای منزل خود در روزهای خود سرپیچی کند.
وی ادامه میدهد: درواقع آن فرد حس تعلقی به آن شهر ندارد که بخواهد خود را نسبت به آن شهر مسئول بداند و زمانی این موضوع حادتر میشود که فرد از بودن از این شهر رضایت نداشته باشد به همین جهت خشمهای فروخورده خود را در غالب یک اعتراض خاموش در قالب تخریب سیما و منظر شهری انجام میدهد.
نوابخش اضافه میکند: اگر در شهری همچون اصفهان که دارای سابقه تاریخی، فرهنگی و هنری است شاهد هستیم در طی سالهای اخیر وندالیسم شهری آن افزایشیافته و حتی شاهد تخریب و یادگاری نوشتن بر روی آثار تاریخی بهویژه سیوسهپل هستیم این امر به دلیل مهاجرت بیرویه افراد از شهرهای دیگر به این شهر هستیم ضمن اینکه اگر بررسی نسبت به تخریب و یادگاری نوشتن در سیوسهپل صورت گیرد درخواهند یافت بخشی از این افراد که اقدام به این کار میکنند افرادی هستند که خود یا خانوادهشان زندگی و معیشت اقتصادی آنان بهنوعی ارتباط با آب زایندهرود دارد.
نقش فرهنگ شهروندی در افزایش حس تعلق شهریوی میگوید: حال این سوال پیش میآید که اگر رابطه مستقیمی بین مهاجرت و وندالیسم وجد دارد پس چگونه در بسیاری از شهرهای مطرح جهان پدیده وندالیسم در آن بسیار کم است که باید در پاسخ گفت مجموعه مدیریت شهری این شهرها توسعه آموزش فرهنگ شهروندی شاهکلید فعالیتها و سیاستهای خود قرار داده است.
این جامعهشناس فرهنگی تصریح میکند: درواقع مدیریت شهری شهرهای مطرح جهان بهخوبی این موضوع را درک کردند با توجه به توسعه آموزشهای فرهنگ شهروندی میتوانند حس تعلق را در بین شهروندان آن شهر بهویژه مهاجران افزایش دهند زیرا ارتباط مستقیمی بین فرهنگ شهروندی و افزایش حس تعلق شهری است.
وی میگوید: البته ذکر چند نکته لازم و ضروری است در بسیاری از این شهرهای مطرح جهان شهرداری حوزه اختیارات بیشتری نسبت به شهرداری ایران دارند و به همین خاطر میتواند بهعنوان یک دستگاه ستادی آموزش شهروندی را راهبری کند اما در کشور ما نیاز است برای توسعه فرهنگ شهروندی بهویژه در حوزه آموزشهای شهروندی سایر دستگاهها و نهادها با شهرداری تعامل و همکاری را داشته باشند که متأسفانه این امر صورت نگرفته است.
گزارش از: کورش دیباج، دبیر سرویس فرهنگ و هنر خبرگزاری ایمنا
کد خبر 604774منبع: ایمنا
کلیدواژه: فرهنگ شهروندی تعلق شهري وندالیسم شهری شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق فرهنگ شهروندی وندالیسم شهری مدیریت شهری جامعه شناس تعلق شهری آن شهر حس تعلق شده اند
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۰۱۹۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جایزه نوبل ادبی باید به فردوسی تعلق میگرفت
نشست رسانهای بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی یکشنبه -۱۶ اردیبهشت- با حضور محمود شالویی رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، سعد سکندرخان رئیس موسسه فرهنگی اکو، سیدجواد موسوی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی و محمد حسینزاده مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد.
محمود شالویی در این نشست با اشاره به اینکه جوانان باید بیش از هر زمان دیگر به هویت ایرانی افتخار کنند، گفت: فردسی مظهر افتخار به ایران به شمار میرود، امیدوارم با برگزاری برنامههایی بتوانیم کاری کنیم تا او را به نسل جدید بشناسانیم. اقدامات انجمن مفاخر به کتاب، برگزاری بزگداشتها و همایشها محدود نمیشود، ساخت مجموعه تلویزیونی، پویانمایی و فیلم سینمایی در دستور کار ما قرار گرفته و در نشست خبری درباره همکاری بنیاد فارابی و سازمان سینمایی اطلاعرسانی خواهیم کرد.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با تاکید بر اهمیت معرفی جهانی فردوسی، افزود: امیدوارم در معرفی فردوسی از ابزار و زبان روز استفاده بیشتری شود و بتوانیم این برنامهها را برای جهانیان قابل استفاده کنیم. در گرامیداشت فردوسی موضوع توجه به زبان فارسی بیش از هر زمان دیگری مورد توجه قرار میگیرد. در لابهلای اقدامات، محور بودن زبان فارسی را در مورد توجه قرار میدهیم. ترجمه شاهنامه به زبانهای زنده دنیا را با جدیت آغاز خواهیم کرد و سال آینده از تعداد ترجمهها سخن خواهیم گفت.
سعد سکندرخان با اشاره به اینکه یکی از وظایف موسسه فرهنگی اکو برگزاری رویدادهای فرهنگی در زمینه بزرگداشت مفاخر است، گفت: شخصیت فردوسی فرصت خوبی برای برگزاری این رویدادها است. شخصیتهایی مانند مولانا و فردوسی به یک مرز و بوم محدود نمیشوند و به همه جا تعلق دارند.
رئیس موسسه فرهنگی اکو ادامه داد: اشعار فردوسی آنقدر زیبا است که اگر قرار بود در آن زمان جایزه نوبل ادبی فعال باشد، قطعا این جایزه به فردوسی تعلق میگرفت. متاسفانه تا به حال ترجمهای از شاهنامه فردوسی به زبان اردو ندیدم، آرزو دارم بتوانم این کتاب را به زبان اردو بخوانم. البته یادگیری زبان فارسی را آغاز کردم.
او با اشاره به همکاری میان موسسه اکو و انجمن مفاخر، توضیح داد: از سال گذشته همکاری میان اکو و انجمن مفاخر شروع شده است. یکی از مهمترین آنها بزرگداشت سعدی بود.
محمد حسینزاده با تاکید بر اینکه فردوسی با پایداری و مقاومت زبان فارسی را حفظ کرد گفت: فردوسی با حفظ جغرافیای فرهنگی رستمها، سیاوشها را تربیت کرد، وظیفه ما است که با بزرگداشت او و میراث او یعنی شاهنامه به راهش ادامه دهیم.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد خراسان رضوی با اشاره به پیچیدن ندای مظلومیت مردم فلسطین در جهان، ادامه داد: امسال به همت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت میراث فرهنگی و انجمن مفاخر سازمانها و نهادهای مختلفی برنامههایی برای فردوسی ترتیب دادند. در مشهد تمرکز این اقدامات انجام میشود.
او با اشاره به اینکه در طول دو سال گذشته از حماسه پژوهان تقدیر شده است، افزود: آثار و تلاشهای این پژوهشگران در تاریخ کشور ماندگار است. تلاش است ورودی شهرهای مختلف در سراسر کشور به نام فارسی باشد و میدان یا خیابانی را با نام فردوسی داشته باشد.
سیدجواد موسوی حکیم ابوالقاسم فردوسی را متعلق به دنیا و ایران دانست و ادامه داد: روز ۲۵ اردیبهشت بزرگداشت فردوسی، برنامههایی در بخشهای علمی، پژوهشی، فرهنگ و هنر برگزار میشود.
مدیرکل میراث فرهنگی خراسان رضوی ادامه داد: روز بزرگداشت فردوسی با ایام دهه کرامت مصادف شده است. دبیرخانه ستاد اجرایی نتیجه ۶ ماه اقدامات خود را انجام داد، تا معرفی شخصیت فردوسی در عرصه عمومی ممکن شود.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ساير حوزه ها